Najnowszy wpis

Czym są funkcje poznawcze?

Funkcje poznawcze to zespół procesów psychicznych, które pozwalają nam odbierać, przetwarzać i wykorzystywać informacje z otoczenia. Obejmują one m.in. pamięć, uwagę, percepcję, myślenie, język i funkcje wykonawcze(planowanie, podejmowanie decyzji, kontrola impulsów). Dzięki nim możemy uczyć się, rozwiązywać problemy, komunikować i funkcjonować w codziennym życiu.

Czym są zaburzenia funkcji poznawczych?

Zaburzenia funkcji poznawczych występują wtedy, gdy jedna lub kilka z tych zdolności działa nieprawidłowo. Mogą mieć charakter łagodny i przejściowy, np. po nieprzespanej nocy czy w sytuacji silnego stresu, ale również poważny i trwały, jak w chorobach neurodegeneracyjnych (np. choroba Alzheimera, Parkinsona) lub po urazach mózgu.

Najczęstsze objawy to:

• trudności z zapamiętywaniem nowych informacji,

• problemy z koncentracją,

• dezorientacja w czasie lub przestrzeni,

• spowolnione myślenie,

• trudności z planowaniem i wykonywaniem złożonych czynności,

• zaburzenia mowy lub rozumienia języka.

Przyczyny zaburzeń funkcji poznawczych

Do najczęstszych przyczyn należą:

• Choroby neurologiczne (np. udary, demencje, urazy głowy),

• Zaburzenia psychiczne (depresja, schizofrenia, zaburzenia lękowe),

• Czynniki metaboliczne i hormonalne (cukrzyca, niedoczynność tarczycy),

• Używki i leki, które wpływają na ośrodkowy układ nerwowy,

• Przewlekły stres i brak snu,

• Proces starzenia się – naturalne, ale stopniowe osłabienie niektórych zdolności poznawczych.

Wpływ na codzienne życie

Zaburzenia poznawcze mają ogromny wpływ na samodzielność, relacje społeczne i jakość życia. Osoby, które doświadczają trudności z pamięcią czy koncentracją, mogą mieć problem z wykonywaniem obowiązków zawodowych, zapominają o codziennych sprawach, gubią się w znanych miejscach lub mają trudność w komunikacji z innymi. Często towarzyszy temu frustracja, obniżone poczucie własnej wartości oraz izolacja społeczna.

U bliskich osób z zaburzeniami poznawczymi pojawia się z kolei poczucie bezradności i przeciążenia emocjonalnego, co może prowadzić do wypalenia opiekunów.

Jak można wspierać funkcje poznawcze?

Choć niektóre zaburzenia mają charakter postępujący, istnieje wiele sposobów, aby spowolnić ich rozwój lub poprawić funkcjonowanie:

• regularny sen i aktywność fizyczna,

• zdrowa dieta bogata w kwasy omega-3, witaminy z grupy B i antyoksydanty,

• treningi pamięci i ćwiczenia poznawcze,

• utrzymywanie kontaktów społecznych,

• nauka nowych umiejętności,

• wsparcie psychologiczne i terapia poznawczo-behawioralna.

W przypadku poważniejszych objawów warto zgłosić się do neurologa lub neuropsychologa, którzy mogą przeprowadzić odpowiednie testy i zaplanować terapię.

Podsumowanie

Zaburzenia funkcji poznawczych nie zawsze oznaczają poważną chorobę, ale nigdy nie powinny być lekceważone. Wczesna diagnoza i odpowiednie wsparcie pozwalają zachować niezależność oraz poprawić jakość życia — zarówno osób dotkniętych zaburzeniami, jak i ich bliskich.

Mentis

Obserwuj Nas na

Instagramie i Facebooku

Mentis
mentis1psycholog@gmail.com

Strona stworzona w kreatorze WebWave.